جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در قرآن آیات فراوانی در باره اعتقادات، تاریخ و سرگذشت دیگر ادیان وجود دارد که برای تفسیر این آیات می‌توان دو رویکرد داشت: نخست، با تکیه بر منابع اسلامی مانند منابع روایی، کتاب‌های تاریخ و آثاری که مسلمانان در باره ملل و نحل نگاشته‌اند، این آیات را تفسیر کرد که البته کاری بس ارزشمند است؛ دوم، مفسر با نگاهی جهانی به کارکرد تفسیر می‌کوشد آیات در باره هر دین را با مراجعه به منابع اصیل همان دین تفسیر کند تا بتواند از هر دیانت یا ملتی، تفسیری منطبق با واقع و مسموع نزد اهل علم به دست آورد. در این مقاله کوشش‌های تفسیری مفسران مسلمان را بر مبنای رویکرد دوم بررسی می‌کنیم. موضوع اصلی بحث، تفسیر آیات در باره یهودیّت است که در پی یافتن شواهدی از استنادات مفسران مسلمان به منابع غیر اسلامی برای تفسیر این آیات، مهم‌ترین آثار تفسیری از قرون نخستین تاکنون را مرور می‌کنیم. طبیعی است حجم این گونه استنادات در مقایسه با استنادات رویکرد نخست ناچیز است؛ اما گام ‌نهادن در این مسیر جز از رهگذر آشنایی با کوشش‌های گذشتگان میسر نمی‌شود. از دیر باز تا کنون مفسران شیعه نمایندگانی شاخص در این عرصه داشته‌اند که پژوهشگران در زمینه تفسیر و ادیان باید به آثارشان توجه جدی داشته باشند.

در اين مقاله به شکلي اجمالي به برخي از گرايش‌هايي که از ابتداي مسيحيت، به شکلي بدعت‌آميز در دين مسيحي به وجود آمده است و به ريشه‌هاي آن خواهيم پرداخت. سپس در خلال اين بررسي نيز به آراي يونگ، روان‌شناس شهير، درباره برخي از اين بدعت‌ها نگاهي می‌اندازيم و اين آيين‌ها را از منظر روان‌شناسي، بررسي می‌کنيم.

حجة‌الاسلام و المسلمين دكتر محمد مسجدجامعى ، استاد دانشگاه و ساليانى سفير ايران در واتيكان بوده‌اند. حضور چند ساله ی ايشان در واتيكان و مركزيت مسیحيت كاتوليک ، زمينه‌اي مناسب براى گفت‌وگو در موضوع «گفتمان مشترک ميان تشيع و مسيحيت» شده است. آن چه كه در اين نوشتار آمده ، متن مصاحبه‌اى است كه در دو جلسه برگزار گرديده است. مباحثى كه براى مسئله ی« گفتمان مشترک ميان تشيع و مسيحيت» در نظر گرفته شده است ، شامل دو بخش می باشد؛ بخش اول به متدولوژى و روش بحث پرداخته و بخش دوم به موضوع هاى تخصصى مربوط می شود.

در شرایط کنونى، شناخت دقیق قوم یهود و به ویژه نماد اصلى آن «صهیونیسم» به دلیل خطراتى که متوجه اسلام و مسلمانان نموده، ضرورتى انکارناپذیر یافته است. از سوى دیگر پیچیدگى هاى متعدد فرهنگى، اجتماعى و نژادى این قوم، شناخت مبنایى آنرا فقط از طریق آیات وحى ممکن نموده است. بررسى ها نشان مى دهد که دوره هاى تاریخى قوم یهود و به ویژه دوره حضرت موسى(ع) و فرعون، از عمده ترین مباحث قرآن مجید به شمار مى رود. در این مقاله نیز بیش از 370 آیه از آیات شریفه قرآن مورد بررسى قرار گرفته و با مراجعه به سه تفسیر گرانسنگ المیزان، نمونه و مجمع البیان، پانزده ویژگى یا شاخص منحصر به فرد فرهنگى، اجتماعى و قومى این گروه، با نگاهى جامعه شناختى استخراج و ارائه گردیده است که مى تواند استراتژى مسلمانان را در برخورد با قوم یهود در حال حاضر مشخص نماید.

این پروژه ی تحقیقاتی با عنوان « نقش زن در ادیان الهی اسلام ، یهود و مسیحیت » با مراجعه به آیات قرآن کریم و دیگر منابع معتبر دینی به بررسی نقش زن در ادیان توحیدی خصوصاً دین اسلام ، یهود و مسیحیت می پردازد . و نقش زن را از دیدگاه ادیان مذکور مورد تحلیل و بررسی قرار می دهد . برای تحلیل و پژوهش موضوع فوق الذکر اهداف جزئی زیر انتخاب و طراحی گردید : زن از دیدگاه ادیان اسلام ، یهود و مسیحیت چه جایگاهی دارد ؟ حقوق زن در این ادیان چیست ؟ نقش زن در فعالیتهای اجتماعی سیاسی از منظر اسلام ، یهود و مسیحیت چیست ؟ جایگاه زن در رسالت انبیای بزرگ الهی چیست ؟ با توجه به ماهیت ، اهداف و امکانات موجود ، روش تحقیقی توصیفی – تحلیلی برای موضوع انتخاب و از فن فیش برداری برای جمع آوری مطالب استفاده شده است . پس از تجزیه و تحلیل یافته ها در فصل چهارم نتایج ذیل حاصل گردید : 1- در مورد آفرینش زن بین ادیان اسلام ، یهود و مسیحیت با هم اختلاف است و بهترین دیدگاه را در این زمینه ، و همچنین در زمینه جایگاه زن را اسلام دارا می باشد و جایگاه زن را به اندازة جایگاه مرد بالا می برد و او را از پوچی و نیستی بالا کشید . 2- در مورد حقوق زن بعد از بررسی به این نتیجه رسیدیم که در تمامی این ادیان بحث از حقوق زن شده است ولی هیچ دینی به مانند اسلام از حقوق زن دفاع نکرده و حقوق او را محترم نشمرده است 3- با بررسی که در فعالیتهای زن به عمل آور به این نتیجه رسیدیم که زن نیز همراه مرد و همدوش او در جامعه فعالیت می کند و اجتماع را با کمک مرد می سازد 4- زنان نقشهای بسیار مهمی در زندگی انبیاء داشته اند وآنها را در رسیدن به اهداف متعالی که داشته اند یاری رسانده اند و این امر مختص به تمام دورانها می باشد . با وجود تلاش فراوان برای بهتر کردن این پژوهش ولی در طی تحقیق ، محقق با کمبودهای چون عدم دسترسی آسان به کتابخانه و کمبود منابع پژوهشی روبرو بوده است . بر این اساس پیشنهاد می شود هر کدام از بخشهای این تحقیق به طور جداگانه و موشکافانه تر مورد کاووش و بررسی قرار گیرد .